Wycieczka do Chęcin nie może obyć się bez wizyty na zamku, ale warto nie poprzestawać na samej warowni i zejść Ścieżką Mnicha również do miasta, aby odkryć historyczne obiekty o dużym znaczeniu. Poznaj atrakcje miasta Chęciny.
Kamienica „Niemczówka”
Jednym z nich jest renesansowa kamienica zwana Niemczówką (ul. Małogoska 7) – perełka renesansowej zabudowy Chęcin, ufundowana w roku 1570 przez Walentego Wrześnię i jego żonę Annę z Niemczów. Informuje o tym zachowany portal drzwiowy nad wejściem do Sali Małej. Budynek ma trzy kondygnacje: sklepione kolebkowo piwnice, parter i poddasze. Wyróżnia się obszerną sienią przejazdową oraz stylowym dziedzińcem. W najstarszej, parterowej części kamienicy mieści się Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej Gminy Chęciny.
Na wystawie stałej pokazano repliki uzbrojenia i ubioru od XI do XVII wieku. Można tu zobaczyć m.in. wczesnopiastowskiego woja, średniowiecznego łucznika, czy rycerza w pełnej zbroi z okresu bitwy pod Grunwaldem. Wystawę uzupełniają repliki uzbrojenia polskiego kawalerzysty pancernego i husarza z XVII w. Z Sali Małej wychodzimy do sieni przejazdowej, która można było kiedyś przejechać zaprzęgiem konnym na dziedziniec. Aby nie uszkodzić portalu wejściowego zamontowano kamienne odbojniki. Dziedziniec był miejscem działania piekarni i kuźni. Obecnie to miejsce wystaw czasowych, np. fotografii historycznych.
Podziemia kamienicy kryją nie lada niespodziankę: Muzealną Izbę Pana Wołodyjowskiego. Skąd ten pomysł? Otóż słynny film kręcony był latem 1968 roku w Chęcinach z udziałem kilku tysięcy statystów z Kielc i okolic. Turków szturmujących Kamieniec Podolski grali żołnierze LWP, którzy krótko potem udali się na Czechosłowację (tzw. praska wiosna). W izbie zobaczymy fotosy z planu zdjęciowego, stroje Magdy Zawadzkiej i Jana Nowickiego i pamiątki z planu zdjęciowego Jerzego Hoffmana. Warto dodać, że mieszkający po 1900 roku w nieodległym Oblęgorku Henryk Sienkiewicz był znanym donatorem zamku w Chęcinach.
Tak się składa, że największą uwagę przyciąga tutaj, wykonana w skali 1:72 miniatura warowni. Diorama w pełni obrazuje zamek po jego przebudowie i restauracji z początku XVII wieku, z czasów jego największej świetności. Za jej źródła posłużyły grafiki Jana Filipa Carosiego i ryciny Fryderyka Filipa Usenera. Makieta jest dziełem rękodzielnika, byłego płatnerza zamkowego, przewodnika świętokrzyskiego Marcina Jabłońskiego.
Zwiedzanie parteru i podziemi (na górze są biura Zamku) kończymy w Sali Wielkiej. Pełniła ona różne funkcje: kawiarni, biblioteki, obecnie sali ślubów cywilnych. Zachowała się tutaj oryginalna belka stropowa, dzisiaj już tylko ozdobna z inskrypcjami:
Ten budynek został wybudowany przez sławetnego mieszkańca miasta i burmistrza chęcińskiego Walentego Soboniowskiego Roku Pańskiego 1634
oraz
Pobłogosław Boże ten dom i wszystkich dobrze czyniących.
Uwagę zwracają też renesansowe kolumny jońskie przy oknach oraz poczet królów polskich Jana Matejki na ścianach. Turyści mają możliwość obejrzenia tutaj filmu promocyjnego poświęconego tematowi: atrakcje gminy Chęciny. Przenieśmy się do kolejnej z nich…
Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej
Kalendarium, czyli skąd Żydzi w Chęcinach:
1638 r. Przywilej Władysława IV Wazy na wybudowanie synagogi w Chęcinach
21 sierpnia 1668 r. Starosta chęciński Stefan Bidziński nadaje przywilej Żydom chęcińskim.
1862 r. W spisie ludności Chęcin 77,7% mieszkańców stanowili Żydzi.
1876 r. W Chęcinach osiedla się Chaim Szmul Horowic Szternfeld, prawnuk słynnego Widzącego z Lublina.
1905 r. wielki pożar niszczy Chęciny. Ocaleni przenoszą się do Kielc, o których zaczyna się mówić w środowisku żydowskim, że powstały „na gruzach Chęcin”
1921 r. w Chęcinach nadal ponad 50% mieszkańców stanowią Żydzi.
1941 r. Powstanie getta w Chęcinach. Na obszarze ok. 7ha zamieszkało ok. 3-4 tys. Żydów.
1942 r. Wywózka ok. 500 Żydów z getta chęcińskiego do pracy przymusowej w zakładach „HASAG” w Skarżysku-Kamiennej
12 września 1942 r. Likwidacja getta w Chęcinach. Większość Żydów trafia do obozu zagłady w Treblince.
1958/59 Rusza odbudowa synagogi w Chęcinach. W budynku mieściło się kino „Marmury”, Gminny Ośrodek Kultury i siedziba Urzędu Gminy Chęciny.
2024 r. Otwarcie Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej w Chęcinach przy ulicy Długiej 21.
Cennik na atrakcje miasta Chęciny
Istnieje możliwość zakupu wspólnego biletu wstępu do Zamku Królewskiego, dawnej Synagogi oraz do zabytkowej kamienicy Niemczówki.
| Rodzaj biletu | Cena (obowiązuje cały rok) |
| Bilet wstępu normalny | 23 zł/os. |
| Bilet wstępu ulgowy | 19 zł/os. |
| Bilet wstępu grupowy | 18 zł/os. |
| Bilet wstępu rodzinny | 74 zł |
| Karta Dużej Rodziny | 15 zł/os. |
| Ogólnopolska Karta Seniora | 15 zł/os. |
| Świętokrzyska Karta Zawodowej Rodziny Zastępczej | 15 zł/os. |
| Bilet lokalny | 3 zł/os |
Źródło: