Skansen w Tokarni
Ogromna popularność muzeów na świeżym powietrzu, takich jak skansen w Tokarni sięga 1891 roku, kiedy to Nordiska Musset w Sztokholmie przygotowała ekspozycję na wyspie Djurgarden. Twórcą idei skansenu, czyli po szwedzku szańca był Artur Immanuel Hazelius (1833-1901). Idea ta zakłada stworzenie nie tylko zbioru budynków, ale przede wszystkim zaproponowanie żywej lekcji historii. Skansen to miejsce, gdzie można zobaczyć jak wyglądały wiejskie zagrody, wnętrza chat, a nawet spotkać zwierzęta hodowane w gospodarstwach.
Polskie skanseny grupuje Stowarzyszenie Muzeów na Wolnym Powietrzu. Do najstarszych zalicza się Muzeum-Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich, założony w 1906 roku. Park Etnograficzny w Tokarni powstał na przełomie lat 1976/77 z inicjatywy cenionego etnografa prof. Romana Reinfussa. Jego ambicją było odtworzenie typowej zabudowy subregionów: Gór Świętokrzyskich, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Wyżyny Sandomierskiej i Niecki Nidziańskiej.
Omówienie poszczególnych sektorów świętokrzyskiej zabudowy wiejskiej znajdziecie Państwo TUTAJ
Szczególnie interesująco przedstawiają się sektory: dworsko-folwarczny z modrzewiowym dworem z Suchedniowa, małomiasteczkowy z unikatowym atelier fotograficznym oraz sektor zagrodowy z chałupami i zabudowaniami gospodarczymi. Warto zwrócić uwagę na oryginalne elementy architektoniczne, takie jak drzwi na kołowrocie czy różnorodne naczynia zasobowe. W parku znajdują się też interesujące przykłady architektury sakralnej, takie jak: kościół Matki Bożej z Rogowa nad Wisłą, kapliczki i krzyże przydrożne.
Co się dzieje w Tokarni?
Większość polskich muzeów na wolnym powietrzu jest próbą odpowiedzi na postępującą urbanizację i industrializację, zagrażającą zabytkom kultury ludowej. Proces ten ma charakter nieodwracalny, dlatego rolą takich instytucji jak Muzeum Wsi Kieleckiej jest ratowanie dziedzictwa polskiej wsi.
W Tokarni kręcono wiele filmów i seriali, takich jak: „Belle Epoque”, „Wołyń”, „Śluby panieńskie”, „Wyklęty”, „Sami swoi”. Odbywają się tu cykliczne imprezy, wśród których należy wymienić:
- Świętokrzyski Festiwal Smaków
- Świętokrzyski Jarmark Agroturystyczny
- Święto Chleba
- Wytopki ołowiu, nawiązujące do słynnych dymarek świętokrzyskich.
Po odwiedzeniu parku warto wybrać się do sąsiednich Chęcin na zamek królewski z 1300 roku, do Podzamcza Chęcińskiego z dworem starostów i Centrum Nauki da Vinci. Także do jednej z najpiękniejszych w Polsce Jaskini „Raj”, czy niewielkiej ale dzikiej jaskini „Piekło”. Pasmo Chęcińskie Gór Świętokrzyskich zaprasza do zdobycia wzniesień: Miedzianki, Zelejowej, Zamkowej, Zygmuntówki.
